Το e-commerce αποκτά ολοένα και πιο κεντρικό ρόλο στις καταναλωτικές μας συνήθειες. Ιδιαίτερα η Gen Z, μεγαλωμένη μέσα στην τεχνολογία, διαμορφώνει νέους τρόπους με τους οποίους αναζητά, συγκρίνει και επιλέγει τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες. Το παρόν άρθρο επιχειρεί να διερευνήσει τους παράγοντες που επηρεάζουν τις online αγοραστικές επιλογές αυτής της γενιάς, προσφέροντας μια εικόνα των προτιμήσεών της αλλά και των γενικότερων τάσεων μέσα από την ανάλυση του άρθρου Generation Z and key-factors on E-commerce: A study on the Portuguese tourism sector.
Αναλυτική καταγραφή του άρθρου
Α. Ο τίτλος του άρθρου
Ο τίτλος του άρθρου είναι «Generation Z and key-factors on E-commerce: A study on the Portuguese tourism sector» και στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί ως «Γενιά Z και Παράγοντες-Κλειδιά στο Ηλεκτρονικό Εμπόριο: Μια Μελέτη για τον τομέα του τουρισμού στην Πορτογαλία».
Β. Ενεργός σύνδεσμος που οδηγεί στο άρθρο
Ο ενεργός σύνδεσμος που οδηγεί στο άρθρο είναι: https://www.mdpi.com/2076-3387/10/4/103
Ενεργό link Περιοδικού: https://www.scopus.com/sourceid/21101043277
Γ. Το citescore του περιοδικού και η λέξη κλειδί που χρησιμοποιήθηκε στην αναζήτηση του
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό με τίτλο Administrative Sciences και το CiteScore του περιοδικού είναι:
4.8 CiteScore 2023 (https://www.scopus.com/sourceid/21101043277).
Εικόνα Α. Citescore περιοδικού
Εικόνα Β. Τίτλος Άρθρου και Περιοδικού
Οι λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν στην αναζήτησή του είναι “ tourism ”, “e-commerce”, “ commerce ”
Εικόνα Γ. Λέξεις-Κλειδιά στα Φίλτρα
Εικόνα Δ. Λέξεις-Κλειδιά στο Search bar
Δ.1. Τι προσπαθεί να βρει το άρθρο
Η παρούσα μελέτη επικεντρώνεται στη Γενιά Ζ και στους παράγοντες-κλειδιά που επηρεάζουν τη συμπεριφορά της στο ηλεκτρονικό εμπόριο, όσον αφορά τον τουριστικό τομέα στην Πορτογαλία. Εν μέσω ραγδαίας ψηφιακής και τουριστικής ανάπτυξης, αναγνωρίζεται η ανάγκη κατανόησης των νέων καταναλωτών που θα κυριαρχήσουν στην αγορά τα επόμενα χρόνια. Η Γενιά Ζ ή αλλιώς Gen Z, μια γενιά με αυξημένη τεχνολογική εξοικείωση, αναδεικνύεται σε σημαντικό κοινό ιδιαίτερα στον χώρο των online κρατήσεων και αγορών.
Στόχος, λοιπόν, της έρευνας είναι να προσδιορίσει τους παράγοντες που επηρεάζουν καθοριστικά την πρόθεση αγοράς τουριστικών προϊόντων και υπηρεσιών μέσω διαδικτύου από τα μέλη αυτής της γενιάς. Για να συμβεί αυτό προχωρά στην αποτύπωση των προτιμήσεων και των προτεραιοτήτων της, αναλύοντας τις αξίες και τα κριτήρια με βάση τα οποία διαμορφώνεται η καταναλωτική της συμπεριφορά.
Δ.2. Mεθοδολογία έρευνας
Για την εξυπηρέτηση των ερευνητικών στόχων, η μελέτη ακολούθησε ποσοτική μεθοδολογία, αξιοποιώντας ως εργαλείο συλλογής δεδομένων ένα δομημένο ερωτηματολόγιο, το οποίο διανεμήθηκε διαδικτυακά. Το ερωτηματολόγιο απευθυνόταν σε άτομα ηλικίας 10 έως 25 ετών, δηλαδή μέλη της Γενιάς Ζ, τα οποία είχαν πραγματοποιήσει τουλάχιστον μία online αγορά τουριστικών προϊόντων ή υπηρεσιών.
Το συνολικό δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 233 έγκυρες απαντήσεις, επιλεγμένες με βάση συγκεκριμένα κριτήρια ένταξης. Επιπλέον, έγινε έλεγχος αξιοπιστίας του ερωτηματολογίου με τη χρήση του δείκτη Cronbach’s Alpha, ο οποίος βρέθηκε στο 0.933. Αυτό σημαίνει ότι οι ερωτήσεις του ερωτηματολογίου που μετρούν το ίδιο θέμα είναι πολύ συνεπείς μεταξύ τους και δίνουν σταθερά και αξιόπιστα αποτελέσματα. Τέλος, τα δεδομένα αναλύθηκαν με περιγραφική στατιστική για τη γενική αποτύπωση των τάσεων.
Δ.3. Τα ερωτήματα που θέτει
Το ερωτηματολόγιο βασίστηκε σε έντεκα θεματικούς άξονες (μεταβλητές) για καθέναν από τους οποίους οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν σε μία ή περισσότερες δηλώσεις με τη χρήση πενταβάθμιας κλίμακας Likert. Οι μεταβλητές που αξιολογήθηκαν ήταν:
- Διαθεσιμότητα online προϊόντων/υπηρεσιών
- Ευκολία (convenience)
- Online εμπειρία
- Γνώμες φίλων/οικογένειας (word-of-mouth ή WOM/eWOM)
- Αξιολογήσεις σε τουριστικά sites
- Τουριστική διαφήμιση
- Επιρροή των social media
- Ποιότητα τουριστικών ιστοσελίδων
- Εμπιστοσύνη (trust)
- Τιμή
- Δυνατότητα ακύρωσης κράτησης.
Παραδείγματα ερωτήσεων που χρησιμοποιήθηκαν για την αποτύπωση αυτών των παραγόντων είναι:
- «Η τιμή του προϊόντος επηρεάζει την πρόθεσή μου για αγορά τουριστικών υπηρεσιών online»
- «Θεωρώ σημαντική την εμπιστοσύνη που μου εμπνέει μια ιστοσελίδα»
- «Η γνώμη φίλων και συγγενών επηρεάζει την απόφασή μου»
- «Θα αγόραζα ξανά online εάν ήμουν ικανοποιημένος/η από την προηγούμενη εμπειρία»
Δ.4. Τα αποτελέσματα
Το δείγμα της έρευνας περιλάμβανε 233 άτομα της Generation Z, με μέση ηλικία τα 22 έτη και περίπου ίση κατανομή φύλου (54,5% άνδρες).
Η πλειονότητα των συμμετεχόντων προερχόταν από την περιφέρεια Santarém (40,3%), ενώ ακολουθούσε η Λισαβόνα (24%).
Ως προς το μορφωτικό επίπεδο, 57,9% είχαν ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Λύκειο), 33,5% ήταν απόφοιτοι ανώτατης εκπαίδευσης, ενώ 6% διέθεταν μεταπτυχιακή εκπαίδευση και 2,6% βασική.
Στο σκέλος της επαγγελματικής κατάστασης, 35,2% εργάζονται, 29,6% είναι φοιτητές, και 24% φοιτητές που εργάζονται παράλληλα. Το υπόλοιπο δείγμα αποτελούνταν από αυτοαπασχολούμενους (6,4%) και ανέργους (4,7%).
Εικόνα 1. Ποσοστά για Εκπαίδευση-Απασχόληση Ερωτηθέντων
Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν τη σημασία έντεκα παραγόντων.
Οι πιο σημαντικοί παράγοντες βάσει μέσου όρου:
- Εμπιστοσύνη: Μ = 4.23
- Τιμή: Μ = 4.15
- Τουριστικές Ιστοσελίδες: Μ = 4.12
- WOM/eWOM (γνώμες φίλων/οικογένειας): Μ = 4.03
- Διαθεσιμότητα online υπηρεσιών: Μ ≈ 3.96
- Online εμπειρία: Μ ≈ 3.93
Μέτριας σημασίας παράγοντες:
- Ευκολία (Convenience): Μ = 3.70
- Αξιολογήσεις σε websites: Μ = 3.70
Λιγότερο σημαντικοί:
- Social Media: Μ = 3.61
- Διαφήμιση στον τουρισμό: Μ = 3.52
- Δυνατότητα ακύρωσης: Μ = 3.53
Εικόνα 2. Τιμές για Κάθε Παράγοντα με Βάση το Μέσο Όρο (Πενταβάθμια Κλίμακα Likert)
Γενικά, οι συμμετέχοντες έδωσαν υψηλή προτεραιότητα σε παράγοντες ασφάλειας, τιμής, αξιοπιστίας ιστοσελίδων και προσωπικών συστάσεων. Αντιθέτως, παράγοντες όπως social media, διαφήμιση και ακύρωση κρατήσεων θεωρήθηκαν δευτερεύουσας σημασίας.
Τέλος, η ανάλυση των συσχετίσεων (Spearman) ανέδειξε ισχυρές θετικές σχέσεις μεταξύ των βασικών πρακτικών μεταβλητών:
- Εμπιστοσύνη και Τουριστικές Ιστοσελίδες: ρ = 0.762
- Τιμή και Τουριστικές Ιστοσελίδες: ρ = 0.548
- Εμπιστοσύνη και Online Εμπειρία: ρ = 0.405
- Ευκολία (Convenience) και Διαθεσιμότητα Προσφορών: ρ = 0.530
- Online Εμπειρία και Ευκολία (Convenience): ρ = 0.437
- Τιμή και Online Εμπειρία: ρ = 0.522
Γνώμες φίλων/οικογένειας (WOM/eWOM) και Δυνατότητα ακύρωσης δεν παρουσίασαν καμία σημαντική συσχέτιση με άλλες μεταβλητές, γεγονός που δείχνει πως λειτουργούν ανεξάρτητα.
Παρατηρήθηκαν και συσχετίσεις μεταξύ δευτερευόντων παραγόντων:
- Διαφήμιση και Αξιολογήσεις: ρ = 0.481
- Social media και Αξιολογήσεις: ρ = 0.480
- Διαφήμιση και social media: ρ = 0.419
Οι υψηλές συσχετίσεις μεταξύ εμπιστοσύνης, τιμής, online εμπειρίας και εύρους προσφοράς δείχνουν ότι αυτά τα στοιχεία λειτουργούν ομαδικά ως σύνολο πρακτικών κριτηρίων που διαμορφώνουν την πρόθεση αγοράς.
Αντίθετα, οι παράγοντες που σχετίζονται με το μάρκετινγκ και τα social media σχηματίζουν ένα διαφορετικό, πιο περιφερειακό σύνολο επιρροών, με πιο αδύναμη σύνδεση με την τελική απόφαση αγοράς.
Δ.5. Τα συμπεράσματα του
Η έρευνα ανέδειξε ότι η Generation Z αντιμετωπίζει το ηλεκτρονικό εμπόριο τουριστικών υπηρεσιών με ώριμη, πρακτική και τεχνολογικά εξοικειωμένη στάση. Οι αποφάσεις αγοράς της βασίζονται κυρίως σε παράγοντες όπως η εμπιστοσύνη στις πλατφόρμες, η ανταγωνιστική τιμή, η θετική εμπειρία χρήσης και η ευρεία προσφορά επιλογών μέσω aggregators (όπως το Booking και το Momondo).
Παράγοντες όπως η διαφήμιση, τα social media, οι απόψεις αγνώστων και η δυνατότητα ακύρωσης κράτησης έχουν σαφώς χαμηλότερη σημασία, δείχνοντας ότι η Gen Z δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα από παραδοσιακές ή επιφανειακές μορφές μάρκετινγκ.
Η προσωπική σύσταση από φίλους και συγγενείς (WOM) αναγνωρίζεται ως σημαντική αλλά δρα ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα κριτήρια. Οι συσχετίσεις ανάμεσα σε εμπιστοσύνη, τιμή, εμπειρία και ευκολία δείχνουν ότι αυτά τα στοιχεία λειτουργούν ως ενιαίο σύστημα αξιολόγησης για τον νέο καταναλωτή.
Συνολικά, η Gen Z επιλέγει με βάση την ποιότητα, τη διαφάνεια και τον έλεγχο που της προσφέρει το διαδίκτυο, απορρίπτοντας παθητικές μορφές επιρροής και αναζητώντας εμπειρίες που της δίνουν αξία και ασφάλεια.
Δ.6. Δικές μου σκέψεις-ιδέες-προτάσεις σχετικά με την έρευνα.
Μέσα από τα ευρήματα της παρούσας μελέτης προκύπτουν ορισμένες σκέψεις που μπορούν να αξιοποιηθούν τόσο για περαιτέρω έρευνα όσο και για πρακτικές εφαρμογές στον τουριστικό τομέα. Πρώτον, η εργασία μπορεί να λειτουργήσει ως ένα χρήσιμο εργαλείο για τουριστικούς παρόχους και πλατφόρμες e-commerce, ώστε να επενδύσουν σε ασφαλείς, φιλικούς προς τον χρήστη και διαφανείς ιστότοπους, καθώς αυτά είναι τα στοιχεία που η Gen Z εκτιμά περισσότερο.
Επιπλέον, θα ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρον να γίνει συγκριτική μελέτη με τη Generation Y (Millennials). Έχουν οι δύο αυτές γενιές τις ίδιες απαιτήσεις ή η Gen Z μεγαλώνοντας μέσα σε ψηφιακό περιβάλλον έχει διαφορετικά κριτήρια και προσδοκίες;
Τέλος, δεδομένου ότι η πλειονότητα των νέων χρησιμοποιεί aggregators (όπως Booking, Momondo, Skyscanner), είναι σημαντικό αυτές οι πλατφόρμες να αξιοποιηθούν όχι απλώς ως κανάλια κράτησης αλλά ως στρατηγικά εργαλεία προσωποποιημένης εμπειρίας. Με περισσότερες έξυπνες προτάσεις και εξατομίκευση, μπορούν να χτίσουν σχέση εμπιστοσύνης με ένα κοινό που (απ’ ότι φαίνεται) δεν συγκινείται εύκολα από παραδοσιακές προσεγγίσεις.
There are no comments
Add yours