Τι μορφή πήρε και πώς μας συντρόφευσε στην καραντίνα
Η πανδημία του κορονοϊού και το lockdown στο οποίο υποβλήθηκαν εκατομμύρια πολίτες μας έκανε να στραφούμε σε διάφορους τρόπους αξιοποίησης του απεριόριστου ελεύθερου χρόνου που μας δόθηκε. Πολλοί στράφηκαν στην τέχνη, ως μέσο διαφυγής από την σκληρή καθημερινή πραγματικότητα.
Με τα νέα δεδομένα η τέχνη είναι ένα επάγγελμα το οποίο πήρε διαφορετική τροπή με την πανδημία, εναρμονίστηκε με τις νέες συνθήκες και ψηφιοποίησε κάθε είδους υλικό το οποίο ήταν δυνατό, ώστε να βοηθήσει τους πολίτες να περάσουν όσο το δυνατόν πιο ομαλά την καραντίνα στο σπίτι. Με θέατρα, κινηματογράφους, gallery κ.α. να κλείνουν, έγινε σημαντική προσπάθεια για να μεταφερθεί σε ένα άλλο στάδιο, ώστε να μη χαθεί η επαφή με τους πολίτες. Πολλοί καλλιτέχνες προσέφεραν τα ήδη υπάρχοντα έργα τους στο διαδικτυακό τόπο, ενώ άλλοι δημιούργησαν εκ νέου υλικά εμπνευσμένοι από τις συνθήκες της καραντίνας και τηρώντας τις απαραίτητες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, δίνοντας δωρεάν πρόσβαση στον κόσμο για να τα παρακολουθήσει. Είναι μια παγκόσμια νέα συνθήκη και στην Ελλάδα είδαμε σημαντικές προσπάθειες καλλιτεχνών να δοκιμάζουν αυτό τον τρόπο, έχοντας υπόψιν πως η Ελλάδα δεν είχε μέχρι στιγμής μεγάλο όγκο ψηφιακού πολιτισμού.
Παράδειγμα για την μεταφορά της τέχνης στον ψηφιακό κόσμο αποτελεί και το 22ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το οποίο προ κορονοϊού θα προβαλλόταν στις αίθουσες τον Απρίλιο, ωστόσο προσαρμόστηκε στις παρούσες συνθήκες και θα προβληθεί διαδικτυακά από τον ιστότοπο www.filmfestival.gr, ένα φιλικό μέσο προς τον χρήστη, όπου θα μπορεί να επιλέξει το ντοκιμαντέρ της αρεσκείας του και να το παρακολουθήσει δωρεάν.
Άλλες τέτοιες κινήσεις από μεγάλους φορείς του καλλιτεχνικού τομέα της Ελλάδας ήταν και το Εθνικό Θέατρο, το οποίο ακολούθησε ως στρατηγική να προβάλλει κάθε Σαββατοκύριακο παραστάσεις έτσι ώστε να διατηρήσει ένα ψηφιακό ραντεβού με το θεατρόφιλο κοινό του, στο πλαίσιο της δράσης του ΥΠΠΟ “Μένουμε σπίτι με τον πολιτισμό”. Κάποιοι ακόμη φορείς που εναρμονίστηκαν με τις νέες συνθήκες και μετέφεραν το υλικό τους στον ψηφιακό κόσμο, ώστε να συνεχίσει να υπάρχει σε μία περίοδο όπου τα πάντα πάγωσαν ήταν και το θέατρο Ν. Κόσμου, το Φεστιβάλ Αθηνών, θέατρο Πορεία κ.α.
Θέατρο “Ο Κέφαλος”
Νέες πρωτοβουλίες πάρθηκαν επίσης κατά τη διάρκεια της καραντίνας, όπως προγράμματα που δημιουργήθηκαν εκ νέου με σκοπό να προβληθούν ψηφιακά, εμπνευσμένα από την περίοδο που διανύουμε. Ένα από αυτά ήταν και το πρόγραμμα “ENTER” του Ιδρύματος Ωνάση, το οποίο προσέφερε 120 ώρες σε καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο για να δημιουργήσουν μέσα από το σπίτι τους, με περιορισμένα μέσα. Με αυτό τον τρόπο φάνηκε η μεταφορά της τέχνης στον digital τομέα, με μερικά αξιόλογα αποτελέσματα, όπως η viral ταινία μικρού μήκους “Όταν κοιμάσαι ο κόσμος αδειάζει” του Β. Κεκάτου και η επίσης μικρού μήκους του Δ. Καραντζά “Houseplants”.
Είναι αντιληπτό ότι η τέχνη είναι μία ψυχική διαφυγή όπου ειδικά σε τέτοιες κρίσιμες περιόδους κρίνεται απαραίτητη και αποδείχθηκε πώς πολλοί βρήκαν αποκούμπι σε αυτήν (βλ. statistika). Είναι σημαντικό να επισημανθεί, ιδίως μετά τη στήριξη που δεν προβλέφθηκε για τους καλλιτέχνες, πως χρειάζεται να υπάρχει μια σχέση “δούναι και λαβείν” μεταξύ των θεατών και των καλλιτεχνών, όπου ιδιαίτερα σε μια τέτοια περίοδο στάθηκε με κάθε δυνατό μέσο στο πλευρό των πολιτών. Ως “ανταπόδοση” λοιπόν το λιγότερο που μπορεί κανείς να εφαρμόσει είναι να στηρίζει την κάθε καλλιτεχνική δράση που τον εκφράζει προσωπικά.
Πηγές: Onassis Foundation
