Από που προέρχονται και τι πρέπει να γνωρίζουμε για αυτά;
Τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα η αλλιώς GMOs(Genetically Modified Organisms)
ορίζονται τα τρόφιμα που προέρχονται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.
Η ύπαρξη τους οφείλεται στην ανάγκη να καλυφθούν οι ανθρώπινες και ζωικές επιθυμίες
για τροφή, χρησιμοποιόντας τεχνικές της μοριακής βιολογίας και της γενετικής μηχανικής.
Τα ΓΤ(γενετικά τροποποιημένα) τρόφιμα είναι προϊόντα διαγονιδιακών φυτών.
Συχνότερα συναντάμε ΓΤ πατάτες, καλαμπόκι, ρύζι, βαμβάκι κ.α. Αν και έχουν
δημιουργηθεί ζωικοί ΓΤ οργανισμοί αλλά προς το παρόν δεν τα έχουμε καλωσορίσει
στην αγορά.
Τα εν λόγω τρόφιμα έχουν δεχτεί αυστηρή κρητική που σχετίζεται με την υγεία,
την οικολογία αλλά βεβαίως και οικονομικά ζητήματα περί πνευματικής ιδιοκτησίας
Τι συμβαίνει όμως πραγματικά στα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα;
Αρχικά επιλέγονται τα γονίδια που θα προσκομίσουν επιθυμητά χαρακτηριστικά σε
έναν άλλο οργανισμό ακόμα και αν ανήκουν σε διαφορετικά βιολογικά είδη. Η επιλογή
αυτών των χρήσιμων χαρακτηριστικών αποτελεί και τον πιο καθοριστικό παράγοντα της
γενετικής τροποποίησης των οργανισμών.
Η αρχική ιδέα της τροποποίησης ήταν να λυθούν μερικά ανθρώπινα ζητήματα όπως
αρρώστιες και προβλήματα υποσιτισμού. Για παράδειγμα οι μπανάνες βρίσκονται σε
πειραματικό στάδιο διότι ενδέχεται να παράξουν ουσίες που θα μετατραπούν σε
εμβόλιο ενάντια στην ηπατίτιδα Β, από την άλλη υπάρχουν φυτείες ρυζιού που
παράγουν ρύζι με περισσότερες βιταμίνες και σίδηρο ικανό να λύσει το πρόβλημα
του υποσιτισμού στης φτωχές χώρες.
Όπως όλες οι νέες τεχνολογίες έτσι και η παρούσα κουβαλάει αρνητικά και θετικά
χαρακτηριστικά, κοινώς πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που θα μας ωφελούσε να
τα γνωρίσουμε εις βάθος.
Τα πλεονεκτήματα είναι τα εξής:
Α. Προϊόντα φυτικής προέλευσης.
1. καλύτερη γεύση και ποιότητα
2.Λιγότερος χρόνος ωρίμανσης των φυτών – δέντρων
3.Χρειάζονται λιγότερα εντομοκτόνα και παρέχουν καλύτερες και μεγαλύτερες σοδειές.
Β. Προϊόντα ζωικής προέλευσης:
1.Μεγαλύτερη αντίσταση των ζώων ενάντια σε ασθένειες καθώς και αύξηση της παραγωγικότητας τους.
2.Περισσότερη παραγωγή κρέατος και γάλακτος
3.Βελτίωση της υγείας των ζώων.
Γ.Ωφελήματα για το περιβάλλον:
1.Λιγότερα λιπάσματα, μείωση της χρήσης των χημικών κατά των εντόμων.
2. Το έδαφος συγκρατεί τις ουσίες που πρέπει να έχει χωρίς περιττές σπατάλες.
3.Εύκολος και λειτουργικός χειρισμός για τα απόβλητα
Δ. Ωφελήματα για την κοινωνία:
1.Ικανοποιητικός αριθμός τροφίμων που μπορεί να καλύψει την αύξηση του πληθυσμού
2.Εξάλειψη υποσιτισμού σε ορισμένες χώρες που υπάρχει μεγάλο πρόβλημα πείνας και αδυναμία στην παραγωγή σοδειάς.
Υπάρχουν βέβαια και μειονεκτήματα που αφορούν της παρακάτω κατηγορίες:
Α.Ασφάλεια
1.Κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία: Δημιουργούνται ανθεκτικά βακτήρια που ενδέχεται να συσσωρεύονται στον οργανισμό και να προκαλούν αλλεργίες, ασθένειες μέχρι και καρκίνο.
2.Κίνδυνοι για το περιβάλλον: Η μεταφορά χαρακτηριστικών σε κάποιον οργανισμό μπορεί ναι μεν να σκοτώνει ένα ανεπιθύμητο βακτήριο που προκαλεί ασθένειας αλλά επίσης μπορεί να σκοτώνει και οργανισμούς που δεν ενοχλούν στην διαδικασίας ανάπτυξης του. Αυτό συμβάλει στη μείωση του αριθμού διαφόρων εντόμων και φυτών.
Β. Πνευματικά δικαιώματα
1.Οι πολυεθνικές εταιρίες ελέγχουν την σοδειά σε παγκόσμια κλίμακα διότι ο σπόρος που προσφέρεται στον εκάστοτε αγρότη έχει δημιουργηθεί από αυτές και επομένως υπόκειται σε προστασία πνευματικών δικαιωμάτων
2.Αφού οι πολυεθνικές ελέγχουν παντού την σοδειά εξαρτιόνται από αυτές οι υποανάπτυκτες χώρες προκειμένου να λύσουν το βιοποριστικό τους πρόβλημα.
3.Εκμετάλλευση από τις πλούσιες χώρες των φυσικών πόρων άλλων αδύναμων χωρών.
Γ.Προβλήματα Σήμανσης
1.Δεν είναι υποχρεωτικό σε όλες τις χώρες να αναφέρεται πάνω στην συσκευασία αν το τρόφιμο είναι ΓΤ.
2.Αποτέλεσμα του παραπάνω είναι να αναμιγνύονται τα ΓΤ τρόφιμα με τα κανονικά χωρίς ο καταναλωτής να έχει γνώση του τι συμβαίνει.
Εν κατακλείδι, η μέθοδος της τροποποίησης δεν μπορεί να καταδικαστεί διότι δεν έχει εμφανίσει κανένα πρόβλημα υγείας στον άνθρωπο και θεωρείται ασφαλείς. Ο μοναδικός περιορισμός που θα μπορούσαμε να θέσουμε είναι να ελέγχεται κάθε ΓΤ τρόφιμο ξεχωριστά και με ιδιαίτερη προσοχή.