Ταυτότητα και ΜΜΕ στη σύγχρονη Ελλάδα

Τα τελευταία χρόνια ο όρος «ταυτότητα» έχει προκαλέσει σε σημαντικό βαθμό το ενδιαφέρον πολλών μελετητών από διάφορους ερευνητικούς χώρους, μεταξύ των οποίων και των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας και Ενημέρωσης (ΜΜΕ). Τα ΜΜΕ, ιδιαίτερα με την επέκταση και την εντατικοποίηση των επικοινωνιακών συστημάτων σε διεθνές επίπεδο και την καταλυτική διείσδυσή τους στο καθημερινό γίγνεσθαι, διαμεσολαβούν και κατασκευάζουν ή καλύτερα μεσοποιούν - ίσως περισσότερο από ποτέ και από οποιονδήποτε άλλη μηχανισμό - την κοινωνική πραγματικότητα στο κοινό. Η απάντηση στο ερώτημα «ποιος είμαι», δίδεται ολοένα και περισσότερο από τα περιεχόμενα και την τεχνική δομή, ή αλλιώς τη «γραμματική» των ΜΜΕ. Σκοπός του βιβλίου είναι να διαφωτίσει διάφορες πτυχές του ιδιαίτερα ενδιαφέροντος αυτού του θέματος και να διευρύνει τον προβληματισμό αναφορικά με το ρόλο των ΜΜΕ κυρίως στη διαμόρφωση συλλογικών ταυτοτήτων. Το βιβλίο επικεντρώνεται στην Ελλάδα, μία χώρα όπου η μελέτη του παραπάνω ρόλου των ΜΜΕ βρίσκεται μάλλον σε εμβρυακή μορφή. Πώς, λοιπόν, διαμορφώνεται η ελληνική εθνική ταυτότητα στο πλαίσιο του σύγχρονου πολιτικού και πολιτισμικού γίγνεσθαι; Το να είσαι Έλληνας σημαίνει ότι δεν μπορείς να είσαι ταυτοχρόνως Ευρωπαίος ή πολίτης του κόσμου; Ο Έλληνας της διασποράς είναι τελικά ένας Έλληνας που ζει μακριά από την πατρίδα ή κατά κύριο λόγο ένας πολίτης της χώρας στην οποία ζει, ο οποίος απλώς έχει ελληνική καταγωγή; Πώς η προκατάληψη και ο φόβος για τους μετανάστες και τις μειονότητες συμβάλλουν στην αναπαραγωγή της ελληνικής εθνικής ταυτότητας; Μήπως οι εθνικιστικές δοξασίες και τα στερεότυπα αποτελούν ακόμα και σήμερα μέσα για την ενίσχυση της ελληνικής εθνικής ταυτότητας; Και τελικά ποιος ο ρόλος των ελληνικών ΜΜΕ σε όλα τα παραπάνω;